Kontakt Lens Üretimi

Polivinil Alkol (Pva) Nedir ?

PVA kısaltmasıyla da bilinen polivinil alkol, vinil asetat ve bir katalizörün polimerizasyonu sonucu türetilen renksiz, termoplastik, suda çözünebilir, reçinemsi, sentetik bir yüksek polimerdir. Yapışkan özelliği vardır ve film oluşturmada, emülsifiye etmede etkilidir. Birçok çözücüye ve yağa karşı dirençlidir.

Kontakt Lens Nedir?

Göz kusurlarını düzeltebilmek için kornea ön yüzeyine takılan merceklere kontakt lens denir. Sert ve yumuşak olmak üzere iki çeşit kontakt lens mevcuttur.

Kontakt Lens Çeşitleri

Sert kontakt lensler poli metil metakrilat ve sentetik reçineden oluşan bir yapıya sahiptir. Sert yapısına rağmen az da olsa oksijen geçişini sağlarlar. Sert lensler gaz geçirgen lens olarak bilinirler ve dayanıklı bir yapıya sahiptirler . Yumuşak lensler için silikon elastomer ve hidrofobik olanlar olarak bütil akrilat, bütil metakrilat kopolimeri, poli hidroksietil metakrilat ve bir metil kopolimer kullanılır.

Yumuşak lensler oksijenin lens ve korneaya akması için suyu tutabilen hidrofilik ürünlerden yapılmıştır, bu durum kullanımı ve uygulamayı oldukça kolaylaştırır. Bahsetmiş olduğumuz iki lenste ortak göz problemleri için kullanılabilir fakat sert lens yumuşak lense göre daha uzun süre kullanılmaktadır.

Kontakt Lense Polivinil Alkol Etkisi

Pva kullanılan yumuşak kontakt lensler, şeffaflık ve oksijen geçirgenliğinin yanında iyi bir mekanik mukavemet sahiptir ve su içeriği açısından mükemmeldir.

Mekanik Mukavemeti etkileyen faktörler

PVA’nın sabunlaşma derecesi, mol olarak %95’ten az, tercihen mol olarak %97’den az ve özellikle mol olarak %99’dan fazla olmamalıdır. Sabunlaşma derecesi belirtilen değerlerde olmaz ise oluşan jeller gerekli mukavemeti gösteremeyebilirler. PVA’nın viskozite-ortalama polimerizasyon derecesi jel mukavemetini etkiler. Polimerizasyon derecesi azalırsa jel mukavemeti düşer. Eğer mukavemeti daha yüksek, fazla su içeriğine sahip ve sıcak suya karşı daha yüksek dirençli bir jel amaçlıyorsak yüksek polimerizasyon derecesine sahip pva kullanılmalıdır. PVA molekülerinin elüsyonunu (Elüsyon : Durgun olmayan fazın ilerlemesiyle çözünen maddelerin durgun faz üzerinden yıkanarak taşınmalarına denir.) önlemek için düşük moleküler ağırlıklı fraksiyonlanmış bir PVA’nın kullanılması da tercih edilir.

Polivinil Alkol Uygulamasında Kullanılan Organik Çözücüler Nelerdir?

Uygulamada kullanılan organik çözücü, su ile uyumlu ve farklı oranlarda su ile karışabilmelidir. Organik çözücü olarak aseton, metil alkol, n-propil alkol, izopropil alkol, aminoetil alkol, fenol, tetrahidrofuran, diemtil formamid, gliserin, etilen glikol, propilen glikol, trietilen glikol ve dimetil sülfoksit (DMSO) kullanılabilir. Ama çözücü örneklerinden özellikle tercih edilen DMSO dir. Su ile organik çözücülerin karışım oranı isteğe bağlı olarak seçilebilir ama bu oran pva mukavemeti ve şeffaflığını da etkiler. Bu sebeple jelin amacına uygun oranlar belirlenmelidir.

Polivinil Alkol Uygulaması Aşamaları

İlk olarak %2 ve %30 luk konsantrasyonlarda pva çözeltisi hazırlanır.

Çözünen pva çözeltisi kontakt lens şeklindeki kalıba döküldükten sonra oda sıcaklığı veya altında bir sıcaklıkta bekletilir. Bekleme sonunda pva kristalleşmeye uğrar ve SCL (soft contact lens) oluşur.

Sıcaklık ne kadar düşükse kristalleşme o kadar çabuk olur bu sebeple çözelti tercihen -20 C’de tutulan bir dondurucu da soğutulur.

Kristalleşme tamamlandıktan sonra jel su altında uzun bir süre tutulur. Bunun sonucunda yüksek su içeriğine sahip SCL ortaya çıkar.

Organik çözücünün çıkarılması için jelle kurutma veya vakum ile kurutma yönetemi kullanılır. Kurutma işleminden sonra kristalliğin artmasıyla mukavemet ve ışık şeffaflığını arttıracaktır.

Yumuşak Kontakt Lens Avantajları

Pva içerikli yumuşak kontakt lensler yüksek gerilme mukavemeti, yüksek su içeriği ve yüksek oksijen geçirgenliğine sahip oldukları için diğer lenslere göre göz sağlığını daha iyi koru korumaktdır. Bazı çalışmalarda, Miyop, hipermetrop ve astigmat gibi görme kusurlarını düzeltmek için kullanıldığı tespit belirtilmektedir. Yumuşak lenslerin tek kullanımlık yada daha uzun süreli kullanım için çeşitleri mevcuttur. Maliyeti düşük olduğu için tek kullanımlık da çoğu zaman tercih edilebilir. Aynı zamanda gözde ağırlık yapmaması yumuşak lensler için tercih edilme sebebidir.