Poliüretan malzemesi, bir poliolün bir diizosiyanat ile uygun katalizörler ve katkı maddeleri varlığında reaksiyona sokulmasıyla oluşturulur. Poliüretan sistemlerin belirli oranda karıştırılmasıyla poliüretan köpük elde edilir. Bu malzeme yüksek oranda ısı, ses ya da su yalıtımı sağlamak amacıyla kullanılmaktadır. Poliüretan köpükler esnek, yarı esnek, yarı sert ve sert yapılardan oluşmaktadır. Yaygın olarak kullanılmasından dolayı geri dönüşümü oldukça önemlidir. 

Poliüretan köpüğün geri dönüşüm süreci nasıldır?

İlk olarak atık poliüretan köpük öğütülerek küçük topaklar (1x1x1 küp) haline getirilir. Ardından glikoliz, hidroliz veya metanoliz yoluyla geri dönüşüme uğrar. Son olarak elde edilen poliol arıtılır. 

Glikoliz ile kimyasal arıtım süreci nasıl gerçekleşir?

Kemoliz reaksiyonu olarak da adlandırılır. Uygun bir glikolün seçildiği bir işlemdir. Kemoliz reaksiyonu için uygun glikoller; 

• Dietilen glikol
• Dipropilen glikol
• Monoetilen glikol
• Monopropilen glikol

Bu glikoller ayrı ayrı tercih edilebileceği gibi bir karışım olarak da kullanılabilir. Glikolün yanı sıra ek olarak katalizör tercih edilmektedir. Bu katalizörler;

• Sodyum hidroksit
• Potasyum hidroksit

Sodyum hidroksit ve potasyum hidroksit, poliüretan üretiminde hem jelleşmeyi hem de köpürmeyi sağlar. Katalizör kullanımı köpürme reaksiyonu ve jelleşme işlemi için katalik performans gerçekleşir. Sodyum hidroksit, potasyum hidroksitten daha uygun maliyetli olduğu için daha çok tercih edilir. 

Poliüretan köpüğün glikoliz ile geri dönüşüm süreci

Öğütücüde küpler haline getirilen poliüretan köpük aşağıdaki karışım ile karıştırılır. Ağırlıkça oranları verilen glikoliz karışımı;

• %0,5 – 1 oranında Sodyum hidroksit
• %7 – 45 oranında Dietilen glikol
• %0,5 – 3,5 oranında Dietanol amin

Glikoliz süreci örneği

1. 5 g Sodyum hidroksit 85°C’de 20 g Dietanol amin içerisinde eritilir.
2. Bu karışım 225 g Dietilen glikol ile karıştırılır ve solüsyon 185°C’ye ısıtılır.
3. Çözünen poliüretan parçacıkları 65°C’ye soğutulur.
4. Ek olarak poliüretanda dolgu maddesi olarak mevut olabilecek silikon oksidi çökertmek için çözeltiye karbondioksit enjekte edilebilir.
5. Çözelti filtrelenir.