Aktif karbon, karbon bazlı malzemelerin özel bir işlemle aktifleştirilmesi sonucu elde edilir. Üretim basamakları aşağıdaki gibidir.
- Hammadde seçimi: Odun, kömür, Hindistan cevizi kabuğu, kemik ve linyit gibi karbon içerikli malzemeler seçilir. Son ürünün özellikleri için hammadde seçimi önemlidir.
- Karbonizasyon: Hammadde yüksek sıcaklık altında ve oksijensiz bir ortamda karbonizasyon işlemine tabi tutulur. Hammadde içindeki uçucu bileşikler, su ve yan ürünler uzaklaştırılır. Böylece karbon konsantre forma ulaşır.
- Aktivasyon: Bu işlem karbonun yüzey alanını arttırarak adsorpsiyon yeteneğini geliştirir. Fiziksel ve kimyasal aktivasyon olarak ikiye ayrılır.
- Yıkama ve kurutma: Su ve asit gibi uygun kimyasallar ile yıkanarak aktivasyon ajanı kalıntıları giderilir. Ardından aktif karbon parçacıkları kurutulur.
- Boyutlandırma: İstenilen boyuta ve granül yapısına getirilerek kullanıma hazır hale getirilir.
Aktif karbonun en önemli özelliklerinden birisi büyük bir iç yüzey alanına sahip olmasıdır. Gözenek yapısı büyük bir yüzey alanı sağlar ve adsorpsiyon yeteneğini arttırır. Aktif karbonun gazları, sıvıları ve çözeltileri adsorbe edici özelliği birçok alanda tercih edilmesini sağlar.
Aktif karbon hangi alanlarda kullanılır?
- Su Arıtımı: Suyun içindeki organik kirleticileri, renkli maddeleri, koku ve tat veren bileşikleri, kloru ve bazı kimyasalları adsorbe ederek suyu temizler ve tatlandırır. Ayrıca aktif karbondan üretilen filtreler, sudaki kötü koku ve tatları gidermek için kullanılır.
- Atık Su Arıtma: Atık suyu temizlemek ve kirleticileri gidermek için kullanılan proseslerde tercih edilir. Organik bileşikler, toksik kimyasallar ve ağır metaller gibi kirleticileri adsorbe ede. Bu şekilde atık suyun arıtılmasını sağlar.
- Hava Arıtımı: Havadaki gazlardan ve kokulardan arındırma yapar. Ayrıca aktif karbondan üretilen filtreler, zararlı gazları ve koku moleküllerini adsorbe ederek hava kalitesini iyileştirir.
- Gaz Arıtma: Sülfür bileşiklerini, aromatik hidrokarbonları ve diğer kirleticileri adsorbe ederek gazların saflaştırılmasına yardımcı olur. Özellikle doğal gaz arıtma tesislerinde, metan ve diğer gazlardaki istenmeyen bileşiklerin giderilmesinde kullanılır.
- Atık Su Geri Kazanımı: Atık su geri kazanımı süreçlerinde kullanılır. Aktif karbon filtreleri, atık suyun içindeki organik kirleticileri ve bileşikleri adsorbe ederek geri kazanılan suyu temizler ve yeniden kullanılabilir hale getirir.
Arıtma endüstrisinde aktif karbonun kullanımı nasıldır?
Aktif karbon, adsorpsiyon özelliği sayesinde birçok arıtma işlemlerinde yaygın kullanılır. Su arıtımında, sudaki kirleticileri adsorbe ederek suyun temizlenmesine sağlar.
Su arıtımı için formülasyon örneği:
Bu formülasyon su arıtma sistemlerinde kullanılan granüler aktif karbon filtre yataklarının hazırlanmasını içermektedir.
- Granül formlu aktif karbon, filtrenin kabına dökülür. Aktif karbon filtrenin içinde eşit bir şekilde dağıtılmalıdır.
- Filtre su kaynağına bağlanır ve su filtreden geçilir. Bu adımda aktif karbon, sudaki organik kirleticileri, koku ve tat veren bileşikleri, kloru ve bazı kimyasalları adsorbe eder
- Belirli bir süre veya kullanım hacmine bağlı olarak, aktif karbonun etkinliği azalabilir. Bu durumda, aktif karbonu değiştirebilirsiniz.