Maltodekstrin Nedir? Üretimi, Kullanım Alanları ve Gıdalardaki Rolü

Maltodekstrin, mısır, buğday, patates veya pirinç nişastasından elde edilen beyaz toz halindeki bir karbonhidrattır. Nişastasının hidrolizi ile daha küçük moleküllere ayrılması sonucu elde edilen polisakkaritlerden oluşur ve kimyasal formülü C₁₂H₂₂O₁₁’dir. Maltodekstrin, sıklıkla gıda endüstrisinde kıvam arttırıcı, koruyucu, tatlandırıcı veya nem tutucu olarak kullanılır. Bunun yanı sıra ilaçlarda bağlayıcı ve taşıyıcı madde olarak da kullanılabilir. Glisemik indeksi yüksek olmasından dolayı, işlenmiş gıdalardaki kullanım miktarı insan sağlığına uygun olacak şekilde belirlenmelidir.

Maltodekstrin Nasıl Üretilir?

1. Nişasta Kaynağının Seçilmesi ve Hazırlanması: Maltodekstrin üretiminde ilk adım nişasta kaynağının elde edilmesidir. Nişasta, mısır, patates, buğday ve pirinç gibi kaynaklardan elde edilir.
2. Hidroliz İşlemi: Nişasta, asidik veya enzimatik hidroliz işlemiyle daha kısa zincirli oligosakkaritlere dönüştürülür. Asidik hidroliz işleminde asidik tuzlar veya sülfürik asit kullanılırken, enzimatik hidrolizde amilaz veya glukoamilaz gibi enzimler kullanılır. Nişasta hidrolizinde yaygın olarak enzimatik hidroliz tercih edilir.
3. Filtrasyon ve Arıtma: Nişasta hidrolizi sonucu elde edilen sıvı üründeki istenmeyen safsızlıklar filtrasyon yoluyla temizlenir.
4. Kurulama: Vakumlu buharlaşma veya sprey kurutma yöntemleriyle kurutma işlemi gerçekleştirilir ve maltodekstrin beyaz renkli toz formunda elde edilir. Elde edilen son ürün üzerinde viskozite, tat ve çözünürlük ayarlaması yapılabilir.

Maltodekstrin Hangi Alanlarda Kullanılır?

Maltodekstrin, birçok farklı alanda kullanıma sahiptir ve yaygın olarak gıda endüstrisinde kullanılır. Bu alanlar:

• Gıda Endüstrisi: Maltodekstrin, çorba, sos ve puding gibi ürünlerde kıvam arttırıcı, şeker içeren ürünlerde tatlandırıcı, sporcu ürünlerinde enerji verici, hazır içecek ve kahve karışımlarında çözünürlük arttırıcı ve unlu mamüllerde nem tutucu olarak kullanılır. Bunların yanı sıra dondurulmuş ürünlerde kristallenmeyi engellemek amacıyla kullanılır.
• İçecek Endüstrisi: Maltodekstrin, hazır içeceklerde çözünürlük, kıvam arttırıcı ve tatlandırıcı olarak kullanılabilir.
• Sporcu Takviyeleri: Maltodekstrin, enerji sağlayan bir karbonhidrat kaynağı olarak sporcu içeceklerinde ve barlarında kullanılır.
• İlaç Endüstrisi: Maltodekstrin, bazı ilaç formülasyonlarında taşıyıcı, bağlayıcı ve koruyucu olarak kullanılır. Bunun yanı sıra bileşenlerin homojen dağılımını sağlamak amacıyla tablet ve kapsül formülasyonlarında kullanılır.
• Kozmetik ve Kişisel Bakım Ürünleri: Maltodekstrin,kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde nemlendirici ve bağlayıcı olarak kullanılır.
• Hayvan Yemi: MAltodekstrin, hayvan yemlerinde enerji kaynağı olarak kullanılır.
• Kimya Endüstrisi: Maltodekstrin, fermentasyon sürecinde mikroorganizmaların büyümesini teşvik etmek için kullanılır. Bunun yanı sıra, polimer üretiminde de kullanılabilir.

Maltodekstrin Hangi Gıda Ürünlerinde Ne Miktarda Kullanılır?

Maltodekstrin’in gıda ürünlerindeki kullanım miktarı %1 ile %10 arasında değişir. Fakat bu miktar ürünün içeriğine ve regülasyonlara göre değişebilmektedir.

• Enerji içecekleri ve enerji barları: %5 – %20
• Şekerli ve Düşük Kalorili İçecekler: %1 – %5
• Çikolata, Gofretler ve Diğer Atıştırmalıklar: %2 – %10
• Hazır Çorbalar ve Soslar: %1 – %5
• Dondurulmuş Gıdalar ve Hazır Yemekler: %1 – %3
• Tatlılar ve Hazır Pudingler: %2 – %6