Whatsapp ile Paylaşın

Çok uzun süreden bu yana hayvan beslenmesinde, yen ve tahılların korunması amacıyla organik asitler kullanılmaktadır. Bu tarz uygulama alanlarında kullanımlarının standartlara bağlanması için çok çeşitli bilimsel çalışmalar yapılmıştır.

Organik asitlerin en büyük özelliği gıdalardaki mikrobiyal fermantasyon sonucu meydana gelmesidir. 2. En büyük önemli özellik ise bitkilerde doğal olarak bulunmasıdır.

Gıda koruyucusu olarak binlerce yıldır kullanılmaktadır.

Organik asitlerin doğal bir madde olması, sanayide ve üretimde, hayvan üretiminde güvenilir bir madde olarak öne çıkarmıştır.

Hayvan yemlerinde fiziksel ortam şartları ve maddenin yapısı gereği küf ve bakteriler oluşur. Hayvan yemlerinde küf ve bakteriyel patojenlerin oluşumunu engellemek için organik asitler kullanılır. Organik asitler buradaki istenmeyen maddeleri baskılayarak hayvan yemlerinde hijyeni sağlamaktadır.

Organik asitlerin hayvan yemlerinde kullanımı bir başka avantaj daha sağlamaktadır. Maliyetinin düşük olması ve yem kalitesinde elde edilen verimin yüksek olması eşsiz kılmaktadır.

Hayvan besleme alanlarında organik asitlerin popülaritesi zamanla daha da artmaktadır.

Organik asitlerin sadece antimikrobiyal aktiviteleri yoktur. Yani sadece koruyucu özelliğe sahip değillerdir. Besinlerin doğal değerini koruyup besinleri iyileştirirler. Bu sayede besinlerin hayvanlar tarafından maksimum performans ile sindirilmesini sağlamaktadır. Bu da hayvan performansı üzerinde pozitif etki sağlayacaktır.

Organik Asitlerin Yem Sektöründe Kullanımının Faydaları;

• Hijyen iyileştirme
• Hayvan bünyesindeki patojenlerin sayısında azalma
• Bağırsak eubyozunu stabilize etmek
• Yem sindirimi ve Emilimi
• Yem dönüşümünün azalması
• İshalin azaltılması için
• Ekonomik dönüşümün artması

Bazı Organik Asitlerin Fiziksel Özellikleri Aşağıdaki Gibidir

Formik Asit; Yoğunluğu 1.22 g/mol. Tamamen çözünür.

Asetik Asit; Yoğunluğu 1.049 g/mol. Tamamen çözünür.

Propiyonik Asit; Yoğunluğu 0.993 g/mol. Tamamen çözünür.

Butirik Asit; Yoğunluğu 0.958 g/mol. Tamamen çözünür.

Laktik Asit; Yoğunluğu 1.206 g/mol. Çok çözünür.

Sorbik Asit; Yoğunluğu 1.204 g/mol. Az çözünür.

Fumarik Asit; Yoğunluğu 1.635 g/mol. Az çözünür.

Malik Asit; Yoğunluğu bilinmiyor. Tamamen çözünür.

Tatarik Asit; Yoğunluğu1.76 g/mol. Çok çözünür.

Sitrik Asit; Yoğunluğu 1.665 g/mol. Çok çözünür.

Yem korunmasında kullanılan kimyasal çoğunlukla propiyonik asit ve formik asit’tir. Ama bu iki kimyasalın yanında Avrupa ülkelerinde laktik asit, benzoik asit, sitrik asit, fumarik asit ve sorbik asit kullanılır. Aynı zamanda bu kimyasal maddelerin tuzları da kullanılır. Bunlar kalsiyum format, kalsiyum propiyonat, sodyum benzoat’tır.

Organik Asitler Yemlere Nasıl Uygulanır?

Organik asitler doğrudan yemlere veya yem karışımlarına uygulanabilir. Sıvı formdaki koruyucu asitler ve bunların karışımları püskürtme yöntemiyle uygulanır. Katı formdaki organik asitler ve bunların tuzları harmanlayan yöntemi ile karıştırılarak veya özel formülasyonlar şekliyle uygulanır.

Organik asitler silajların korunması amacıyla da uygulanabilir. Aynı zamanda içme suyu içerisinde de koruyucu olarak kullanılabilir.

Dünya çapında en çok kullanılan organik asitler, hacimsel olarak  propiyonik asit, fumarik asit, formik asit ve laktik asittir. Bu oran %4.5 civarındadır.

Kanatlı hayvan yemleri ve su ürünleri yetiştiriciliğinde kullanılan yemlerde organik asitlerin kullanımı artmıştır.

Organik Asitlerin Etkileri Nelerdir?

• pH düşürerek antimikrobiyal etkiyi (Maya, bakteri ve mantarlar) artırır.
• Midede pH ı düşürerek albüminli besinleri peptona dönüştüren pepsin enziminin verimliliğini artırır. pH 2.5 -3.5 arası optimum verimliliğe sahiptir.
• Bazı metal tuzları ile kompleks oluşturarak antimikrobiyal etki sağlar. Bunlar Ca+2, Mg+2,Fe+2 gibidir.
• Enerji kaynağı olarak etki etmektedir.

Organik asitler üzerine yapılan son çalışmalarda uçucu yağlar ve spesifik modifiye kimyasallar da kullanılmaktadır.

Suda yaşayan bazı hayvan türlerinde organik asitlerin kullanımı kültür ortamının türüne, organik asidin konsantrasyonuna göre suda yaşayan canlının büyümesi ve sağlığı üzerinde önemli etkilere sahiptir.

Küresel su ürünleri üretiminin geleceğini etkileyen faktörlerin başında, su ürünleri üretimi yapılırken antibiyotik yerine organik asitlerin kullanımı sürdürülebilirliği sağlamaktadır. Karides gibi su ürünlerinin üretiminde bağırsak mikrobiyotası ve hastalık direncini kontrol altına almak için formik asit gibi organik asitler kullanılır.